“Ash-Shafiya fi-t-tasrif” by Ibn al-Hadjib with hierarchic system of the commentaries in Daghestan

Authors

  • Д. Х. Гаджиева† Daghestan State University, 43A, ul. Gadzhiyeva, Makhachkala, 367000, Russian Federation

Abstract

Arabic philology in the Daghestan manuscript collections is represented by the largest number of works, which are mainly composed in the genre of commentaries and subcommentaries, Wherein the composition and the structure of the works in the bibliographic literature are defined superficially. In the present article an attempt is made for the first time to elucidate in details the composition and the structure of one of the most sought works on grammar in Daghestan by a famous Egyptian scholar — Ibn al-Hadzhib. Ash-Shafiya fi-t-tasrif by Ibn al-Hadzbib (in 646/1249) is one of the earliest Arabic grammar writings according to the time of correspondence that are stored in the Institute of History, Archaeology and Ethnography of the Daghestan Scientific Centre in the Russian Academy of Science. According to the author, it was a logical continuation of his treatise on the “syntax” and it unites under its name two works that are devoted, respectively, to “morphology” (tasrīf) and to “orthography” (spelling) (khatt). Refs 35.

Keywords:

Arabic manuscripts, Philology, Daghestan

Downloads

Download data is not yet available.

References

Литература

Amiira ‘Alii Tavfiiq. Ar-Raadii al-Astaraabaadii ‘Aalim al-nahv va al-lughah (risaalah al-ductuuraah) Ar-Raadii al-Astaraabaadii scientist — philologist. (thesis for a doctor’s degree). ar-Riyad, 1978. 471 s.

Гаджиева Д. Х. «ал-Кафийа фи-н-нахв» Ибн ал-Хаджиба с иерархией комментариев в Дагестане // Дагестанский востоковедческий сборник. Вып. 2. Махачкала, 2011. С. 130–134.

Levin A. Arabic Linguistic Thought and Dialectology // Max Schloessinger memorial series: Collected studies in Arabic and islam (Т. 1). The Hebrew University: JSAI, 1998. P. 76–188.

Brockelmann С. Geschichte der Arabischen Litteratur: Zweite den Supplementbanden angepasste Auflage. Bd. II. Leiden, 1949. 686 S.

Brockelmann С. Geschichte der Arabischen Litteratur: III. Supplementbanden. Bd. II. Leiden: Brill, 1938. 1045 s.

Гиргас В. Очерк грамматической системы арабов. СПб., 1873. 147 с.

Гранде Б. М. Курс арабской грамматики в сравнительно-историческом освещении. 2-е изд. М.: Восточная литература РАН, 1998. 592 с.

Алхасова Д. М. Дауд Хаджжи ал-Усиши: жизнь и творческое наследие. Махачкала, 2006. 271 с.

Юшманов Н. В. Грамматика литературного арабского языка / под ред. И. Ю. Крачковского. 3-е изд. М.: Наука, 1985. 176 с.

Ахвледиани В. Г. Арабское языкознание средних веков // История лингвистических учений: средневековый Восток. Л.: Наука, 1981. С. 53–95.

Ибн ал-Хаджиб. Аш-Шāфийа фи-т-тасриф [Al-Shāfiyah fi-tasrīf] // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН Ф. 14. Оп. 1. № 13.

Шихсаидов А. Р., Омаров Х. А. Каталог арабских рукописей (Коллекция М.-С. Саидова) / отв. ред. А. Р. Шихсаидов. Махачкала: ДНЦ РАН ИИАЭ, 2005. 328 с.

Каталог арабских рукописей Научной библиотеки Дагестанского государственного университета. Вып. I / отв. ред. Г. Г. Тикаев. Махачкала, 2004. 285 с.

Каталог арабских рукописей Института рукописей им. К. С. Кекелидзе АН Грузии (Коллекция L — Вып. 2) / сост. Р. В. Гварамиа, Н. Г. Канчавели, Л. И. Мамулиа, Л. В. Самкурашвили. Тбилиси: Кавказский дом, 2002. 600 с.

Brockelmann С. Geschichte der Arabischen Litteratur: Zweite den Supplementbanden angepasste Auflage. Bd. I. Leiden: Brill, 1943. 676 S.

Brockelmann С. Geschichte der Arabischen Litteratur: III. Supplementbanden. Bd. I. Leiden, 1937. 973 S.

Haji Khalifa. Каshf az-zunūn ‘an asāmi al-kutub va-l-funūn. Commentaries of the books and science II. Beirut, 1302/1982.

‘Abd al-Maqsuud Muhammad ‘Abd al-Maqsuud. Sharh al-Shāfiyah Ibn al-Hājib — Ruknaddiin al-Astaraabaadii (risaalah al-ductuuraah, 2004). URL: http/www. shamela.ws/browse.php/book-11750 (дата обращения: 02.11.2013).

Shiddiiq Hasan Khan al-Qanuuji. Abjad al-‘Uluum — Ahmad b. al-Hasan al-shaikh Fakhraddiin al-Gaarbardii // Khizaanat al-kutub. URL: www.al-eman.com/hadeeth (дата обращения: 9.11.2013).

‘Umar Rida Kahhaalah. Mu‘jam al-mu’allifiin- ‘Abdallah al-Nuqrah Kaar. J. 6. S. 108. URL: www.Shiaonlinelibrary.com/108 (дата обращения: 09.11.2013).

Shaikh al-islaam Zakariya al-Ansaarii//Daar al-iftaa’ al-misriyah: taraajim va-siyar. URL: www.daralifta.org/ViewScientist.aspx?ID=79 (дата обращения: 04.11.13).

Радиаддин ал-Астарабади. Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 879.

Рукнаддин ал-Астарабади. Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп.1. № 2109.

Закарийа ал-Ансари. Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 982 (1б-136б).

Омаров Абдулла. Воспоминания муталлима // Кавказские горцы: Сборник сведений. Вып. II (Ч. VI). М.: Адир, 1992. С. 46–49.

Гизбулаев М. А. Хасан Ал-Кабир из Кудали — ‘Алим XVIII века на Кавказе // Вестник Института истории, археологии и этнографии ДНЦ РАН. Махачкала, 2013. № 1(33). С. 8–12.

Назир ад-Дургели. Услада умов в биографиях дагестанских ученых (нузхат ал-азхāн фū тарāджим ‘уламā’ Дāгистāн): дагестанские ученые X–XX вв. и их сочинения / пер. с араб., коммент., факс. изд., указ. и библиогр. подгот. А. Р. Шихсаидовым, М. Кемпером, А. К. Бустановым. М.: Марджани, 2012. 204 с.

Шихсаидов А. Р., Тагирова Н. А., Гаджиева Д. Х. Арабская рукописная книга в Дагестане. Махачкала: Дагестанское книжное издательство, 2001. 256 с.

Гусейнов Г. К. Магомед Убри. Махачкала: Дагестанское книжное издательство, 1992. 198 с.

Мухаммад ал-Кудуки. Хашийа ‘ала Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 32, 141, 166, 455 (35а–212б), 599, 747, 991, 1662 (35a–182a), 1875 (44a–205a), 2006, 2675 (36–176).

Дауд ал-Усиши. Хашийа ‘ала Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 1463, 1662 (1а–26б), 2675 (1а–20а).

Мухаммад ал-Убури. Хашийа ‘ала Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 982 (138а–142б).

Ибн Джама‘а. Хашийа ‘ала Шарх аш-Шāфийа // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 2059 (1б–83а).

Ал-Мавахиби. Урджуза // ФВР ИИАЭ ДНЦ РАН. Ф. 14. Оп. 1. № 1629.

Ahlwardt W. Verzeichniss der arabischen Handschriften der Koniglichen Bibliothek zu Berlin. Bd. VI. Berlin: A. Asher. & Co, 1894. 628 S.

Published

2014-12-22

How to Cite

Гаджиева†, Д. Х. (2014). “Ash-Shafiya fi-t-tasrif” by Ibn al-Hadjib with hierarchic system of the commentaries in Daghestan. Vestnik of Saint Petersburg University. Asian and African Studies, (4), 44–55. Retrieved from https://aasjournal.spbu.ru/article/view/2154

Issue

Section

History and source studies